Pomniki Europy Środkowo-Wschodniej 1918–2018
międzynarodowa konferencja naukowa 21–23 marca 2019
Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego w Królikarni, Oddział Muzeum Narodowego w Warszawie
Instytut Kultury Polskiej UW
Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego w Królikarni, Oddziału Muzeum Narodowego w Warszawie, oraz Instytut Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego przygotowują międzynarodową konferencję naukową, poświęconą pomnikom w Europie Środkowo-Wschodniej.
Punktem wyjścia do dyskusji będą – obejmujące wymiar materialny, społeczny, kulturowy, historyczny, polityczny i ekologiczny – biografie pomników, które powstawały w regionie Europy Środkowo-Wschodniej w latach 1918–2018, zarówno w efekcie polityk oficjalnych, jak i działań wernakularnych. Wśród tematów konferencji znajdą się praktyki związane z pomnikami, ich tworzenie, niszczenie, przetwarzanie, burzenie; to, jak umierają, żyją, także życiem po życiu, i trwają w swojej postaci materialnej, ale też jako wyobrażenia, ślady i powidoki. Poruszone zostanę kwestie m.in. strategii instytucjonalnych i państwowych, kontekstu środowiska naturalnego, materialności pomników, ich sprawczości i związanych z nimi praktyk – czego od nas chcą i czego chcemy od nich, ich formy i poetyki, nie tylko rzeźbiarskiej.
Tak pogłębiony analityczny namysł prowadzi do postawienia szerszych pytań o historię i pamięć w regionie Europy Środkowo-Wschodniej, a w efekcie o regionalną tożsamość. Mit środkowoeuropejski, który z taką mocą odżył po 1989 roku, dziś przeżywa kryzys – czy mogą wyłonić się z niego nowe, ożywcze siły i narracje? Jaką rolę mogą w nich odegrać pomniki?
PROGRAM KONFERENCJI
program konferencji do pobrania w formacie .pdf
Czwartek, 21 marca 2019
Królikarnia Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego, Oddział Muzeum Narodowego w Warszawie
Ul. Puławska 113a; 02-707 Warszawa
16:00 – Oficjalne otwarcie i prezentacja projektu
IKP (Prof. Iwona Kurz), Królikarnia (Agnieszka Tarasiuk), przywitanie gości konferencyjnych
16:15 – 17:15 – Keynote Prof. Zvonko Maković (University in Zagreb) – Jugosłowiańskie monumenty: W poszukiwaniu nowych form upamiętnień
.
17:15 Przerwa kawowa
SESJA 1: Stygmatyzacje
18:00-18:30 – Dr Mischa Gabowitsch (Einstein Forum w Poczdamie) – Wznoszenie radzieckich pomników wojennych
18:30-19:00 – Prof. Paweł Machcewicz (ISP PAN) – Lenin z Jedwabnego
19:00 – 19:30 – Prof. Hana Pichova (University of North Carolina – Chapel Hill) – Jak wymazać monument postawiony na wieczność? Przypadek pomnika Stalina w Pradze Czeskiej
19:30–20.00 – dyskusja – Agnieszka Tarasiuk
Piątek, 22 marca 2019
Instytut Kultury Polskiej Wydział Polonistyki
Uniwersytet Warszawski
ul. Krakowskie Przedmieście 26/28; 00-927 Warszawa
SESJA 2: W służbie tożsamości
10:00-10:30 – Dr Sofia Dyak (Center for Urban History of East Central in Lviv) – Lwów i materialne archiwizowanie pamięci
10:30-11:00 – Dr Magdalena Howorus-Czajka (Uniwersytet Gdański) – Mitologia piastowska – forma, funkcja, kontekst w pomnikach na Ziemiach Odzyskanych okresu PRL
11:00-11:30 – Maroje Mrduljaš (University in Zagreb) – Jugosłowiański socjalizm. Niechciane dziedzictwo pomników?
11:30-12:00 – dyskusja – Konrad Schiller
12:00-12:30 – Przerwa
SESJA 3: Pamięć i znikanie
12:30-13:00 – Katy Bentall (Artystka, Tchorek-Bentall Studio, Warszawa/ Warsaw) – Tablice Karola Tchorka
13:00 – 13:30 – Prof. Andrzej Koss – Pomnik Dzierżyńskiego od upadku do utrzymywanie przy „życiu”
13:30-14:00 – Dr Magda Szcześniak (Instytut Kultury Polskiej Uniwersytet Warszawski) – Pomnik Poległych Stoczniowców 1970 w Gdańsku
14:00-14:30 – Nataša Ivančević (Museum of Contemporary Art Zagreb) – Los pomnika Vojina Bakića w dwóch systemach politycznych
14:30 – 15:00 – dyskusja
15:00 – 17:00 Przerwa
17:00 DEBATA :Europa Środkowo–Wschodnia – wspólna pamięć?
Prowadzenie: Prof. Iwona Kurz (Instytut Kultury Polskiej Uniwersytet Warszawski)
19:30-21:00 – Spotkanie z twórcami wystawy: Miłość. Nadzieja. Wiara. Ku czci…, w Galerii Biuro Wystaw
Sobota, 23 marca 2019
Królikarnia Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego, Oddział Muzeum Narodowego w Warszawie
Ul. Puławska 113a; 02-707 Warszawa
SESJA 4: Psychogeografia
10:30-11:00 – Dr Piotr Majewski (SWPS) – Skopje 2014
11:00-11:30 – Dr Piotr Przybyła (Uniwersytet Wrocławski) – Geohardware: Góra św Anny.
11:30-12:00 – Prof. Nikolai Voukov (Bulgarian Academy of Sciences) – Miasta i pamięć. Przypadek Płowdiw
12:00 – 12:30 – Maria Nowakowska (Instytut Historii Sztuki Uniwersytet Łódzki) – Mauzoleum na łódzkim Radogoszczu
12:30-13:00 – Ewa Ziembińska (Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego w Królikarni, Oddział Muzeum Narodowego w Warszawie) – Konkurs na pomnik marszałka Piłsudskiego
13:00 – 13:30 dyskusja