18 października – 25 listopada 2018
Kordegarda Galeria Narodowego Centrum Kultury
Wystawa w Galerii Kordegarda jest pierwszą z trzech wystawy wchodzących w skład projektu zainicjowanego przez Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego w Królikarni POMNIKI. Europa Środkowa i Środkowo-Wschodnia 1918-2018. Kolejne wystawy odbywały się będą w Królikarni oraz w galerii Biuro Wystaw Fundacji Polskiej Sztuki Nowoczesnej.
Trzy dni po śmierci Józefa Piłsudskiego, 12 maja 1935, zawiązał się Stołeczny Komitet Budowy Pomnika Marszałka. Na lokalizację warszawskiego monumentu wybrano Plac na Rozdrożu.
1 lutego 1936 rozpisano otwarty konkurs, do którego mogli przystąpić tylko polscy artyści. W jego warunkach podano, że pomnik ma być monumentalny, ma przedstawić Marszałka jako zwycięskiego wodza i twórcę wolnej Polski, ma być wyrazem chwały, siły i zwycięstwa. Niestety pomimo licznie zgłoszonych projektów nie wyłoniono zwycięzcy. Postanowiono rozpisać drugi konkurs, ale nie w formule otwartej, tylko zaprosić do niego wybranych rzeźbiarzy z Polski i z zagranicy. Jury zwróciło się z propozycją do najlepszych ich zdaniem współczesnych rzeźbiarzy m.in. Xawerego Dunikowskiego, Henryka Kuny, Jana Szczepkowskiego, Gustava Vigelanda, Aristide’a Maillola i Ivana Meštrovicia. Pomysł chorwackiego rzeźbiarza, ucznia Rodina, autora wielu monumentalnych realizacji w Europie i w Stanach Zjednoczonych – konny pomnik Marszałka na tle łuku triumfalnego – pokazany został w sierpniu 1939 roku w gmachu Muzeum Narodowego w Warszawie, zyskał pozytywne opinie jury, które wyraziło chęć dalszej pracy z artystą. Niestety to zamierzenie przerwała wojna, pomnik Ivana Meštrovicia nigdy w Warszawie nie stanął.
Wystawa Ivan Meštrović / Józef Piłsudski. Historia jednego pomnika organizowana w Kordegardzie Galerii Narodowego Centrum Kultury dzięki zachowanym rysunkom, projektom oraz archiwalnym fotografiom opowie historię pomnika. Będzie można także obejrzeć gipsowy model, który w czerwcu 1939 Ivan Meštrović przysłał z Zagrzebia do Warszawy, a który specjalnie na wystawę został poddany gruntownej konserwacji. W trakcie prac nad wystawą udało się odnaleźć w zbiorach archiwalnych Muzeum Narodowego w Warszawie dokumentacje fotograficzną oraz rysunki założeń.
Cała ekspozycja realizowana jest w ramach „Programu Wieloletniego Niepodległa” i dopisuje kolejny rozdział do projektu badawczego zainicjowanego przez Królikarnię, Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego poświęconego rzeźbie monumentalnej w Europie Środkowo-Wschodniej.
Ivan Meštrović / Józef Piłsudski. Historia jednego pomnika
18 października – 25 listopada 2018
Kordegarda Galeria Narodowego Centrum Kultury
Krakowskie Przedmieście 15/17, Warszawa
kordegarda.org
Kuratorka: Ewa Ziembińska
Organizator: Narodowe Centrum Kultury
Koordynacja: Anna Rudek-Śmiechowska
Partnerzy: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Królikarnia Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego, Muzeum Narodowe w Warszawie, Biuro Niepodległa
fot. Ignacy Matuszewski
fot. Ignacy Matuszewski
fot. Ignacy Matuszewski
fot. Ignacy Matuszewski
fot. Ignacy Matuszewski
fot. Ignacy Matuszewski